Từng được xem là một trong những "cơn sóng" tăng trưởng mạnh mẽ nhất trong thương mại điện tử, livestream bán hàng đã trải qua giai đoạn bùng nổ ấn tượng tại thị trường Việt Nam. Theo số liệu từ Virac Research, trong năm ngoái, trung bình mỗi tháng có tới 2,5 triệu phiên phát sóng trực tiếp, đến từ khoảng 50.000 nhà bán hàng - cho thấy quy mô và sức hút lớn của mô hình này đối với cả người tiêu dùng và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, chỉ sau chưa đầy một năm, diện mạo thị trường đã có nhiều thay đổi. Những phiên "megalive" thu về hàng chục đến hàng trăm tỉ đồng từng xuất hiện dày đặc, nay đã thưa vắng.
Tại các lớp học livestream, người hướng dẫn không chỉ dạy kỹ thuật chốt đơn nhanh mà giáo trình mới còn huấn luyện học viên sự minh bạch và quy định quảng cáo trong phiên phát sóng trực tiếp. Các lớp đào tạo như vậy được mở mới hàng tháng. Tuy nhiên, số lượng đăng ký gần đây đã chững lại.
Bà Nguyễn An Vy - Trưởng phòng Đào tạo, Công ty Truyền thông 1- All Stars cho biết: "Chững lại vì nhiều lý do lắm. Nó không chỉ vì những thông tin gần đây mà bây giờ các trung tâm đào tạo mọc lên quá nhiều. Cung nhiều hơn cầu".
Ngoài ra, các vụ việc pháp lý thời gian qua cũng đặt ra nhiều dấu hỏi về tính minh bạch và trách nhiệm trong hoạt động livestream bán hàng. Các nền tảng, nhãn hàng và cả KOL buộc phải xây dựng lại cách tiếp thị sản phẩm.
Ông Nguyễn Phương Lâm - Trưởng Bộ phận Phân tích thị trường, Công ty Dữ liệu thương mại điện tử YouNet ECI chia sẻ: "Các bạn KOL/ KOC cũng sẽ kết hợp với bên thứ ba để livestream. Đi qua các agency rất chuyên nghiệp, hoặc kết hợp với sàn thương mại điện tử để từ đó người tiêu dùng có cơ sở niềm tin. Các bạn cũng bắt đầu chọn lọc nhãn hàng. Ngày xưa, cứ nhãn hàng nào có deal tốt: cứ gửi cho tôi - tôi bán nhưng bây giờ phải quan tâm đến nguồn gốc, xuất xứ và có ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng hay không".
Theo nhiều doanh nghiệp, trong bối cảnh sức mua thị trường vẫn đang ở mức thấp, đặc biệt tại các kênh bán hàng truyền thống, bán hàng thông qua livestream vẫn đang là một kênh hỗ trợ tốt.
Bà Lê Kim Hoa - Bánh mì Huỳnh Hoa nêu ý kiến: "Đối với nền tảng livestream, tôi nghĩ cần nhân lực và nguồn lực để đầu tư vào thì mới livestream đầy đủ các sản phẩm đến cho khách hàng".
Bà Nguyễn Thị Thu Hoa - Giám đốc Công ty Trường Foods (Phú Thọ) cho biết: "Theo nền tảng offline, tôi mất rất nhiều thời gian nhưng giờ một buổi tối livestream, tôi đã có thể bán được 200 triệu tiền hàng".
Theo báo cáo của AccessTrade dự báo đến năm 2026, hình thức livestream có thể đóng góp 20% tổng số doanh số thương mại điện tử Việt Nam. Vì vậy, với những quy định chặt chẽ hơn từ pháp luật, ngành livestream sẽ bước vào giai đoạn thanh lọc mạnh mẽ, chuyển sang giai đoạn chuyên nghiệp hóa, tuân thủ pháp luật và hướng tới tính bền vững.
Thời gian qua, việc cơ quan chức năng liên tiếp xử phạt người có tầm ảnh hưởng quảng cáo sai sự thật, bán hàng không rõ nguồn gốc đã khiến nhiều người tiêu dùng cảnh giác hơn. Rõ ràng đã hết thời "câu like", quảng cáo số, livestream cần thanh lọc để phát triển thực chất.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!