Qua ba mùa công bố gần đây, VIE10 và VIE50 đã khắc họa rõ nét sự tiến hóa trong tư duy, chiến lược công nghệ và xây dựng văn hóa đổi mới – khẳng định rằng đổi mới sáng tạo không chỉ là một khẩu hiệu, mà là chiến lược sống còn và là "hạt nhân" tạo giá trị mới cho doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam.
Nguồn: Nghiên cứu về ĐMST trong các doanh nghiệp VIE10, VIE50 – Viet Research Tháng 5/2025
Đổi mới sáng tạo: Từ tiềm năng đến động lực chiến lược
Năm 2023, phần lớn doanh nghiệp VIE10 và VIE50 mới xem đổi mới sáng tạo là một tiềm năng cần khai thác, chưa phải là trọng tâm chiến lược. Theo khảo sát của Viet Research, 84% doanh nghiệp cho rằng đây là chìa khóa tăng trưởng, nhưng chủ yếu tập trung vào cải tiến sản phẩm và quy trình truyền thống.
Đến năm 2024 và 2025, nhận thức về đổi mới sáng tạo đã có bước chuyển biến rõ rệt và đã trở thành "mã gen" của doanh nghiệp Việt. Theo khảo sát của Viet Research gần 90% DN tăng đầu tư R&D và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, dữ liệu, xem đổi mới là yếu tố then chốt tạo nên lợi thế cạnh tranh. 86% doanh nghiệp VIE10 và VIE50 coi đây là động lực tăng trưởng quan trọng nhất trong 3–5 năm tới; gần 1/3 doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết đã xây dựng chiến lược đổi mới thành văn bản rõ ràng, thể hiện cam kết lâu dài. Ngành Công nghệ - Viễn thông - Chuyển đổi số và Thực phẩm - Đồ uống là những lĩnh vực đi đầu khi tích hợp đổi mới sáng tạo vào chiến lược dài hạn, từ triển khai mạng 5G, điện toán đám mây đến phát triển sản phẩm "ăn sạch, sống xanh". Viettel, FPT, PNJ là những ví dụ tiêu biểu cho bước chuyển từ nhận thức sang hành động.
Chiến lược công nghệ: Từ số hóa cơ bản đến tích hợp công nghệ đột phá
Năm 2023, doanh nghiệp VIE10 và VIE50 chủ yếu tập trung vào các giải pháp số hóa cơ bản. Các công nghệ tiên tiến như AI, blockchain vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và chủ yếu được triển khai bởi các tập đoàn lớn. Sang đến năm 2024 và 2025, nhiều doanh nghiệp đã đẩy mạnh đầu tư vào các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data), đồng thời mở rộng hợp tác với các viện nghiên cứu và trường đại học nhằm xây dựng hệ sinh thái đổi mới mở. Ngành Công nghệ - Viễn thông – Chuyển đổi số ghi dấu ấn với hạ tầng số mạnh mẽ. Ngành Ngân hàng cũng đã trở thành đầu tàu trong chuyển đổi số, với hơn 90% giao dịch qua kênh số. Một số ngân hàng như Vietcombank, BIDV, Techcombank, TPBank, HDBank đã sớm tiên phong triển khai tự động hóa bằng robot (RPA) và AI trong số hóa các quy trình nhằm tối ưu hóa vận hành, nâng cao hiệu quả giao dịch và quản lý rủi ro. Ngành Logistics, Viettel Post là công ty nội địa đầu tiên triển khai công nghệ robot tự hành trong phân loại hàng hóa, giúp tăng năng suất 20–30% và tiết kiệm đáng kể chi phí vận hành. Chú trọng hạ tầng mạng và ứng dụng chuyển đổi số, U&I Logistics đã đẩy mạnh số hóa qua các hệ thống quản lý kho, vận tải, vận hành và nhân sự, nhằm tối ưu chi phí logistics, nâng cao hiệu quả hoạt động và bảo mật trong thủ tục hải quan trực tuyến.
Văn hóa đổi mới: Từ sáng kiến rời rạc đến hệ sinh thái bền vững
Nguồn: Nghiên cứu về ĐMST trong các doanh nghiệp VIE10, VIE50 – Viet Research - Tháng 5/2025
Năm 2023, văn hóa đổi mới tại nhiều doanh nghiệp vẫn mang tính tự phát, chủ yếu phụ thuộc vào tầm nhìn của lãnh đạo. Sang 2024 và 2025, văn hóa đổi mới được định hình rõ nét hơn. Các doanh nghiệp đẩy mạnh số hóa giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng và tối ưu quy trình, nhưng vẫn đảm bảo bảo mật dữ liệu khách hàng trong quá trình chuyển đổi số. Văn hóa đổi mới giờ đây đã trở thành nền tảng chiến lược, thúc đẩy các sáng kiến từ mọi cấp độ trong tổ chức.
Khơi nguồn sáng tạo – Kiến tạo tương lai Việt Nam số
Đại diện các doanh nghiệp VIE10 tại Lễ Công bố và Vinh danh VIE50, VIE10 năm 2024
Sau ba kỳ công bố, VIE10 và VIE50 đã chứng minh rằng đổi mới sáng tạo là động lực tăng trưởng tất yếu cho doanh nghiệp Việt Nam. Đây không chỉ là bảng xếp hạng mà là hành trình ghi nhận những nỗ lực chuyển mình mạnh mẽ, thắp lên tinh thần sáng tạo và tạo đà cho một Việt Nam hùng cường, bền vững trong kỷ nguyên số.
Lễ Công bố và Vinh danh các doanh nghiệp trong Top Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả 2025 sẽ được tổ chức trong khuôn khổ Diễn đàn Innovation ESG Summit 2025 tại Khách sạn Pullman, Hà Nội vào ngày 27 tháng 06 năm 2025 và được đăng tải tại cổng thông tin của Chương trình www.vie50.vn và trên các kênh truyền thông đại chúng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!