Ông Scott Bessent cho biết, các cuộc đàm phán thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận có thể sẽ cần sự tham gia trực tiếp của Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nói trong một cuộc phỏng vấn trên Fox News: “Các đối tác thương mại đang tiếp cận chúng tôi một cách thiện chí và cố gắng hoàn tất thỏa thuận trước khi thời hạn 90 ngày kết thúc. Trong 48 giờ qua, chúng tôi không thấy có thay đổi nào trong thái độ của họ.
Hai tuần sau cuộc đàm phán đột phá do ông Bessent dẫn đầu dẫn đến lệnh ngừng bắn tạm thời trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, ông Bessent nói với Fox News rằng tiến độ kể từ đó vẫn chậm, nhưng ông hy vọng sẽ có nhiều cuộc đàm phán hơn trong vài tuần tới.
"Tôi tin rằng vào một thời điểm nào đó, Tổng thống và Chủ tịch Tập sẽ có cuộc điện đàm. Với quy mô của các cuộc đàm phán, với sự phức tạp... đòi hỏi cả hai nhà lãnh đạo phải cân nhắc với nhau", ông Bessent nói.
Thỏa thuận giữa Mỹ và Trung Quốc về việc giảm thuế quan 3 chữ số trong 90 ngày đã thúc đẩy một đợt phục hồi mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán toàn cầu. Nhưng nó không giải quyết được những lý do cơ bản khiến ông Trump áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc, chủ yếu là những khiếu nại lâu dài của Mỹ về mô hình kinh tế do nhà nước thống trị và thúc đẩy xuất khẩu của Trung Quốc, để lại những vấn đề đó cho các cuộc đàm phán trong tương lai.
Kể từ thỏa thuận giữa tháng 5, chính quyền ông Trump đã tập trung vào các cuộc đàm phán thuế quan với các đối tác thương mại lớn khác, bao gồm Ấn Độ, Nhật Bản và Liên minh châu Âu. Tuần trước, ông Trump đã đe dọa áp thuế 50% đối với hàng hóa của EU, chỉ để trì hoãn mối đe dọa đó.
Tòa án Mỹ mới đây đã phán quyết rằng ông Trump đã vượt quá thẩm quyền của mình khi áp đặt phần lớn thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và các quốc gia khác theo đạo luật về quyền hạn khẩn cấp. Nhưng chưa đầy 24 giờ sau, một tòa phúc thẩm liên bang đã khôi phục lại thuế quan, nói rằng họ đang tạm dừng phán quyết của tòa án thương mại để xem xét kháng cáo của Chính phủ. Tòa phúc thẩm đã ra lệnh cho các nguyên đơn trả lời trước ngày 5/6 và chính quyền trả lời trước ngày 9/6.
Sáng ngày 30/5, Tổng thống Trump đã chỉ trích quyết định của tòa thương mại, khẳng định ông có thừa thẩm quyền để ban hành các thuế suất. "Phán quyết của Tòa án Thương mại quốc tế Mỹ rất sai lầm và rất mang tính chính trị. Hy vọng Tòa án Tối cao sẽ đảo ngược quyết định tệ hại, đe dọa đất nước này một cách nhanh chóng và quyết đoán", ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.
Ông Bessent trước đó cho biết một số đối tác thương mại, bao gồm Nhật Bản, đang đàm phán một cách thiện chí và ông không phát hiện thấy bất kỳ thay đổi nào trong lập trường của họ do phán quyết của tòa án thương mại.
Đối tác thương mại của Mỹ thận trọng
Phản ứng từ các đối tác thương mại của Mỹ nhìn chung khá thận trọng. Chính phủ Anh cho rằng đây là “vấn đề nội bộ của Mỹ” và lưu ý rằng “đây mới chỉ là bước đầu trong quá trình pháp lý". Chính phủ Đức và Ủy ban châu Âu từ chối bình luận.
Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: Getty Images
Thủ tướng Canada Mark Carney hoan nghênh phán quyết của tòa thương mại, nói rằng điều đó "phù hợp với lập trường lâu dài của Canada rằng các mức thuế của ông Trump là bất hợp pháp".
Các thị trường tài chính vốn biến động mạnh vì chiến tranh thương mại hỗn loạn, nhưng lần này phản ứng thận trọng với phán quyết của tòa, do lo ngại quá trình kháng cáo có thể kéo dài. Giá cổ phiếu ngày 29/5 không tăng mạnh vì kỳ vọng quyết định của tòa vẫn chưa chắc chắn.
Theo phân tích của Reuters, chính sách thuế của ông Trump đã khiến các công ty Mỹ thiệt hại hơn 34 tỷ USD do giảm doanh thu và chi phí tăng cao.
Mỹ đã đưa ra một danh sách gồm 18 đối tác thương mại quan trọng để tập trung đàm phán sau khi ông Trump công bố chính sách thuế đối ứng với gần như toàn bộ hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Đến nay, Mỹ mới thỏa thuận được với Anh và thỏa thuận "đình chiến" với Trung Quốc...
Đối với một số đối tác hàng đầu trong danh sách trên như Nhật Bản, Hàn Quốc và EU, điểm nghẽn lớn nhất là thuế quan với mặt hàng ô tô. Đến nay, Mỹ vẫn chưa muốn dỡ bỏ thuế quan 25% với ô tô nhập khẩu. Anh đạt được một thỏa thuận về thuế quan ô tô thấp hơn với các nhà đàm phán của Mỹ, nhưng mức thuế này chỉ áp dụng cho 100.000 chiếc mỗi năm - một con số thấp hơn nhiều so với lượng ô tô từ Anh xuất khẩu vào Mỹ mỗi năm.
Hiện Mỹ đang tiếp tục dành sự ưu tiên và tập trung vào các cuộc đàm phán với châu Á. Mỹ hiện đang có các cuộc thảo luận rất hiệu quả với Nhật Bản. "Còn với các đối tác châu Á khác, mọi thứ cũng đều đang diễn ra suôn sẻ”, Bessent cho biết./.
Quan hệ thương mại Mỹ - Trung đã và đang trải qua một giai đoạn hết sức khó khăn dưới thời Tổng thống Donald Trump, do ông cho rằng Mỹ đã không nhận được sự đối xử công bằng khi nước này giao dịch với Trung Quốc. Điều này đã dẫn đến mức thâm hụt thương mại cao giữa hai nước, tình trạng các ngành sản xuất dịch chuyển ra nước ngoài và sự gia tăng tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ.
Dưới sự dẫn dắt của Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Mỹ đang tìm cách giải quyết các vấn đề sâu xa hơn, bao gồm sự mất cân đối trong cán cân thanh toán, chính sách tỷ giá tiền tệ, và vai trò của đồng đô la Mỹ như đồng tiền dự trữ toàn cầu. Bessent, với nền tảng vững chắc trong tài chính và lịch sử kinh tế, cảnh báo rằng nếu không khắc phục được những bất ổn hiện tại, thế giới có thể đối mặt với một cuộc khủng hoảng tương tự như sự kiện tài chính toàn cầu năm 2008. Trong bối cảnh địa chính trị và kinh tế toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, quá trình tái cân bằng này không chỉ là vấn đề song phương mà còn ảnh hưởng đến trật tự kinh tế thế giới. Thỏa thuận thuế quan, dù là một bước tiến tích cực, chỉ là khởi đầu của một hành trình dài đầy thách thức, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ và nhượng bộ từ cả hai phía.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!