IMF đưa ra cảnh báo rằng số dư tài khoản vãng lai toàn cầu đang mở rộng đáng kể
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ngày 22/7 đã đưa ra cảnh báo rằng số dư tài khoản vãng lai toàn cầu đang mở rộng đáng kể, đảo ngược xu hướng thu hẹp kéo dài từ sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009. Đồng thời, tổ chức này nhấn mạnh các rào cản thuế quan không phải là giải pháp cho vấn đề này.
Trong một báo cáo thường niên, IMF lưu ý rằng thặng dư hoặc thâm hụt tài khoản vãng lai không nhất thiết là một vấn đề, nhưng có thể gây ra rủi ro nếu chúng trở nên quá mức. IMF cho rằng sự mất cân bằng trong nước kéo dài, chính sách tài khóa bất ổn và căng thẳng thương mại leo thang có thể làm xấu đi tâm lý đầu tư toàn cầu và gia tăng căng thẳng tài chính, gây tổn hại cho cả các quốc gia đi vay và cho vay.
Báo cáo IMF chỉ ra rằng sự mất cân bằng trong số dư tài khoản vãng lai toàn cầu năm 2024 chủ yếu là do tình trạng gia tăng mất cân bằng ở ba nền kinh tế lớn nhất thế giới: Mỹ, Trung Quốc và Khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone).
Cụ thể, thâm hụt tài khoản vãng lai của Mỹ đã tăng thêm 228 tỷ USD lên 1.130 tỷ USD hay tương đương 1% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu. Trong khi đó, thặng dư của Trung Quốc tăng thêm 161 tỷ USD lên 424 tỷ USD, còn Eurozone tăng 198 tỷ USD lên 461 tỷ USD.
Báo cáo của IMF đặc biệt lưu ý việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt thuế quan lên hầu hết các đối tác thương mại. IMF cảnh báo rằng việc leo thang hơn nữa trong cuộc chiến thương mại sẽ gây ra những tác động tiêu cực đáng kể, làm giảm nhu cầu toàn cầu và gia tăng áp lực lạm phát. Hơn nữa, căng thẳng địa chính trị gia tăng cũng có thể gây ra những thay đổi trong hệ thống tiền tệ quốc tế và làm suy yếu sự ổn định tài chính.
Nhà kinh tế trưởng của IMF, ông Pierre-Olivier Gourinchas, khẳng định rằng gốc rễ của tình trạng mất cân bằng quá mức nằm ở những biến dạng trong chính sách nội địa chứ không phải do thương mại. Ví dụ, chính sách tài khóa quá lỏng lẻo ở các nước thâm hụt, hay hệ thống an sinh xã hội yếu kém dẫn đến tiết kiệm phòng ngừa quá mức ở các nước thặng dư.
Ông nhấn mạnh rằng cần có những thay đổi nhắm vào các động lực trong nước chứ không phải thuế quan. Điều đó có nghĩa là Trung Quốc nên tập trung vào việc thúc đẩy tiêu dùng, châu Âu nên chi tiêu nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng, còn Mỹ cần giảm thâm hụt công lớn và kiềm chế chi tiêu tài khóa.
Báo cáo của IMF cho biết những bất ổn về thuế quan cũng có thể làm suy yếu niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp, tăng biến động thị trường tài chính và dẫn đến sự tăng giá dai dẳng của đồng USD. Tuy nhiên, báo cáo cũng lưu ý rằng đồng bạc xanh đã mất giá 8% kể từ tháng 1/2025, đánh dấu mức giảm nửa đầu năm lớn nhất kể từ năm 1973.
IMF thừa nhận vị thế thống trị của đồng USD, nhưng cho rằng tình trạng phân mảnh kinh tế ngày càng tăng có thể gây ra rủi ro trong tương lai. Cùng với đó, nhu cầu yếu hơn đối với trái phiếu kho bạc Mỹ có thể đang phản ánh những lo ngại về quỹ đạo tài chính của nước này.
Bên cạnh đó, IMF cũng chỉ ra sự trỗi dậy của đồng NDT Trung Quốc, sự suy giảm vai trò “ngân hàng và nhà bảo hiểm thế giới" của Mỹ, cùng với sự xuất hiện của các hệ thống thanh toán thay thế có thể dần làm thay đổi việc sử dụng các đồng tiền quốc tế.
Ông Gourinchas kết luận, rủi ro lớn nhất đối với kinh tế toàn cầu là các quốc gia sẽ phản ứng với sự mất cân bằng tài khoản vãng lai bằng cách tiếp tục dựng lên các rào cản thương mại. Điều này sẽ dẫn đến sự phân mảnh kinh tế địa lý ngày càng sâu sắc. Và trong khi tác động lên tình trạng mất cân này có thể hạn chế, thiệt hại đối với nền kinh tế toàn cầu sẽ kéo dài và sâu rộng.
Bình luận (0)