Mô hình này được xem là bước đi sáng tạo trong phát triển du lịch đô thị.
Mỗi nơi một bản sắc, mỗi tour một câu chuyện
Từ năm 2021, chương trình được phát động với mục tiêu giúp các quận/huyện nhận diện tiềm năng sẵn có, biến thành những sản phẩm du lịch đặc sắc gắn với văn hóa, lịch sử, ẩm thực hoặc sinh thái. Những tour này không chỉ nhằm phục vụ du khách trong nước và quốc tế mà còn hướng tới chính người dân thành phố, giúp họ khám phá lại vùng đất quen thuộc qua lăng kính mới mẻ.
"Mỗi quận, huyện đều có những giá trị riêng biệt. Việc phát huy tiềm năng sẵn có để hình thành sản phẩm du lịch là hướng đi đúng đắn, không những đa dạng hóa sản phẩm của thành phố mà còn tạo sinh kế cho người dân địa phương", bà Bùi Thị Ngọc Hiếu, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh, nhấn mạnh tại hội nghị.
Bà Bùi Thị Ngọc Hiếu - Phó Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh - thông tin về kết quả thực hiện chương trình (Ảnh: Thu Trang)
Sau gần 5 năm, chương trình đã hình thành hơn 60 tour tại 22 quận, huyện và TP Thủ Đức. Trong đó, nhiều sản phẩm gây ấn tượng bởi cách kể chuyện sáng tạo và gần gũi. Ví dụ, TP Thủ Đức giới thiệu tour Thành phố bên dòng sông khám phá cảnh quan và kiến trúc ven sông Sài Gòn; Quận 1 có tour Biệt động Sài Gòn dẫn khách đi thăm hầm trú ẩn bí mật của lực lượng biệt động năm xưa; Quận 6 giới thiệu tour Chuyện nhỏ trong Chợ Lớn khám phá văn hóa người Hoa; huyện Nhà Bè làm mới vùng đất tưởng chừng ít ai biết đến với tour Ngàn lẻ một đêm...
Đại diện Quận 1 chia sẻ kinh nghiệm triển khai hiệu quả mô hình "Mỗi quận huyện một sản phẩm du lịch" (Ảnh: Thu Trang)
Không chỉ dừng lại ở việc tổ chức tour, thành phố còn chú trọng quảng bá mạnh mẽ qua mạng xã hội, báo chí, truyền hình, các hội chợ và chương trình tham quan thực tế dành cho học sinh - sinh viên. Một số sản phẩm bước đầu thu hút được lượng khách ổn định.
Phát huy nội lực, hướng đến phát triển bền vững
Theo bà Bùi Thị Ngọc Hiếu, chương trình đã giúp nâng cao hình ảnh điểm đến của thành phố đồng thời góp phần lan tỏa nhận thức xã hội về vai trò của du lịch trong phát triển kinh tế địa phương. Nhờ chương trình, các quận, huyện đã bắt đầu chú trọng hơn đến việc đầu tư hạ tầng, giữ gìn giá trị văn hóa, cải thiện dịch vụ và khuyến khích người dân tham gia vào chuỗi cung ứng du lịch. "Chương trình đã tạo ra sự quan tâm và nâng cao nhận thức xã hội về ý nghĩa của du lịch trong thúc đẩy kinh tế - xã hội. Đồng thời giúp các quận, huyện nhìn thấy được tiềm năng của mình, từ đó thu hút các nguồn lực đầu tư xã hội vào các sản phẩm du lịch", bà Hiếu chia sẻ thêm.
Tour Biệt động Sài Gòn (Ảnh: Sở Du lịch)
Tuy nhiên, chương trình vẫn còn nhiều thách thức. Một số điểm đến thiếu cơ sở vật chất cần thiết như nhà vệ sinh, bến tàu, bãi đỗ xe hoặc nơi nghỉ chân. Nhiều tour còn quảng bá yếu, thiếu nhân sự chuyên nghiệp, chưa được đào tạo bài bản. Ngoài ra, một số mô hình mới như farmstay hay cắm trại vẫn bị giới hạn do quy định sử dụng đất nông nghiệp.
Bên cạnh đó, sau khi điều chỉnh địa giới hành chính, TP Hồ Chí Minh có thêm nhiều khu vực tiềm năng. Điều này mở ra cơ hội phát triển sản phẩm phong phú hơn, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cao về việc kết nối và điều phối để không bị manh mún, rời rạc. Phó Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh việc tìm cách "đấu nối" ba địa phương (TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu) để khai thác chất liệu du lịch mới, tránh mai một sản phẩm.
Chùa Bà Thiên Hậu (Q5) một địa điểm được yêu thích trong tour Ký ức Sài Gòn-Chợ Lớn (Ảnh: Sở Du lịch)
Trong giai đoạn tới, Sở Du lịch sẽ tập trung vào việc hỗ trợ địa phương cải thiện dịch vụ, đầu tư hạ tầng cũng như ứng dụng công nghệ để nâng cao trải nghiệm như bản đồ số, mã QR hay ứng dụng giới thiệu điểm đến. Đặc biệt, thành phố hướng tới việc liên kết các tour lại với nhau để tạo tuyến du lịch liên quận, nâng giá trị trải nghiệm lên tầm cao mới. Xây dựng các sản phẩm chủ đề gắn với định danh và đặc điểm của đơn vị hành chính như: chợ đêm Sài Gòn, không gian văn hóa Gia Định, lễ hội đường phố Bến Thành. Các tuyến du lịch theo trục văn hóa - lịch sử, du lịch trải nghiệm theo "không gian di sản mở"…
Chương trình Mỗi quận, huyện một sản phẩm du lịch đặc trưng là minh chứng rõ nét cho tiềm năng du lịch cộng đồng khi chính người dân trở thành nhân vật trung tâm. Với hướng đi đúng đắn, chương trình được kỳ vọng sẽ góp phần xây dựng TP Hồ Chí Minh trở thành điểm đến đa dạng, sống động và mang đậm bản sắc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!