Ngoài kỳ vọng thúc đẩy phát triển kinh tế, hạ tầng và đô thị hóa, ngành du lịch được xem là một trong những lĩnh vực chịu ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc nhất.
Phát triển du lịch thông minh và bền vững
Việc hợp nhất ba địa phương vốn có đặc điểm du lịch bổ sung lẫn nhau sẽ tạo điều kiện hình thành một không gian du lịch liên vùng đa dạng. TP Hồ Chí Minh - trung tâm văn hóa - đô thị sôi động, Bình Dương - đô thị công nghiệp hiện đại, và Bà Rịa - Vũng Tàu - điểm đến nghỉ dưỡng ven biển. Khi kết nối lại sẽ tạo nên một chuỗi sản phẩm du lịch hấp dẫn và đa trải nghiệm.
Du khách có thể kết hợp nhiều loại hình trong một hành trình: từ tham quan đô thị, hội nghị, công nghiệp sáng tạo đến nghỉ dưỡng sinh thái, du lịch biển và tín ngưỡng. Đây là điều mà từng địa phương riêng lẻ khó có thể làm được.
Hạ tầng giao thông kết nối giữa các địa phương cũng là một lợi thế lớn. Các tuyến cao tốc như TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, Biên Hòa - Vũng Tàu, đường sắt đô thị và sân bay quốc tế Long Thành sẽ giúp rút ngắn thời gian di chuyển, tăng khả năng kết nối giữa các điểm đến, phục vụ tốt hơn nhu cầu du lịch ngắn ngày và kết hợp công tác.
Việc hợp nhất ba địa phương sẽ hình thành một không gian du lịch liên vùng đa dạng
Việc đồng bộ chính sách cấp phép, xúc tiến, quản lý du lịch sau sáp nhập cũng sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động thuận lợi hơn, giảm rào cản hành chính và tăng sức hút đầu tư vào các dự án du lịch quy mô lớn.
Một trong những kỳ vọng lớn nhất khi hình thành siêu đô thị mới là khả năng phát triển du lịch theo hướng thông minh và bền vững. Với nền tảng công nghệ và nhân lực từ TP Hồ Chí Minh, đô thị mới này có điều kiện ứng dụng các giải pháp công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, thực tế tăng cường (AR/VR) vào hoạt động du lịch: từ điều phối dòng khách, bản đồ số, vé điện tử đến các trải nghiệm tương tác tại di tích lịch sử hoặc bảo tàng.
Ngoài ra, không gian đô thị mở rộng giúp quy hoạch thêm các khu vực phát triển dịch vụ - du lịch mới tại vùng ven như Bến Cát, Phú Mỹ, Bình Châu. Những khu vực này có thể trở thành vệ tinh nghỉ dưỡng, vui chơi hoặc tổ hợp MICE, giảm tải áp lực cho TP Hồ Chí Minh và Vũng Tàu trong mùa cao điểm.
Phối cảnh Khu tường niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc tại Bình Dương
Về mặt tổ chức, việc hình thành một cơ quan điều phối du lịch vùng - kết nối giữa chính quyền, doanh nghiệp và trường đào tạo - sẽ giúp phát triển nhân lực du lịch bài bản, đáp ứng được nhu cầu vận hành trong môi trường tích hợp: từ thành thị đến công nghiệp và sinh thái.
Nếu định hướng đúng, ngành du lịch trong siêu đô thị này hoàn toàn có thể trở thành mô hình điểm về phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống và tăng trưởng xanh cho toàn vùng.
Những thách thức không thể bỏ qua
Dù có nhiều cơ hội, quá trình sáp nhập cũng mang lại không ít thách thức cho ngành du lịch. Một trong những trở ngại lớn là sự khác biệt về trình độ phát triển và quản lý du lịch giữa ba địa phương. TP Hồ Chí Minh có hệ sinh thái du lịch khá hoàn chỉnh, trong khi Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn đang trong quá trình hoàn thiện mô hình sản phẩm và xúc tiến điểm đến.
Nếu không có sự phân bổ nguồn lực hợp lý và kế hoạch truyền thông đồng bộ, dễ dẫn đến tình trạng phát triển lệch pha, nơi thừa, nơi thiếu, không khai thác được lợi thế tổng thể của toàn vùng.
Để khai thác hiệu quả lợi thế liên vùng, các chuyên gia du lịch đề xuất hoàn thiện hệ thống giao thông công cộng liên tỉnh, đầu tư thêm các tuyến metro nối Bình Dương và Vũng Tàu vào mạng lưới của TP Hồ Chí Minh, phát triển mạnh mẽ du lịch xanh, bảo tồn rừng ngập mặn Cần Giờ hay các làng nghề truyền thống. Chương trình đào tạo nguồn nhân lực cũng cần được đẩy mạnh, tập trung vào kỹ năng ngoại ngữ, quản lý khách sạn - resort cao cấp và nghiệp vụ hướng dẫn du lịch chuyên nghiệp. Chính sách ưu đãi đầu tư dành cho dự án xanh, công nghệ du lịch và các khu nghỉ dưỡng sinh thái cũng cần được ban hành nhanh chóng để thu hút đầu tư.
Hoàn thiện hệ thống giao thông công cộng liên tỉnh là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy du lịch phát triển
Cũng cần lưu ý đến vấn đề quản trị liên vùng. Việc hợp nhất về địa lý không đồng nghĩa với vận hành hiệu quả nếu thiếu một cơ chế quản lý linh hoạt, đủ quyền hạn và có năng lực điều phối giữa các ngành, các cấp.
Sáp nhập TP Hồ Chí Minh - Bình Dương - Bà Rịa - Vũng Tàu mở ra một giai đoạn phát triển mới cho ngành du lịch. Cơ hội hình thành không gian du lịch tích hợp, phát triển sản phẩm liên tuyến - liên vùng, nâng tầm thương hiệu điểm đến là rất rõ ràng. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả tiềm năng này, cần có chiến lược phát triển dài hạn, quy hoạch khoa học, bảo vệ tài nguyên tự nhiên và đặc biệt là sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!