Cuộc đối đầu phức tạp của Hollywood và AI

Ảnh minh họa của New York Times

Sự bùng nổ mạnh mẽ của AI những năm qua tại Hollywood được ví như "cơn địa chấn", như cách xưởng phim hoạt hình Pixar từng xuất hiện và làm đảo lộn trật tự Hollywood, mang đến thay đổi lớn lao trong hoạt động sản xuất, tư duy làm phim.

Một số đạo diễn nổi tiếng, từ sự e ngại ban đầu đang chuyển dần sang tìm hiểu, tiếp cận AI với quan điểm cởi mở hơn như James Cameron hay Darren Aronofsky (người đã hợp tác với Google DeepMind). Một số nhà điều hành hãng phim tỏ ra hào hứng với khả năng tiết kiệm được chi phí khổng lồ nhờ sử dụng AI.

Veo 3 và Gen-4, Sora và Luma là tên của một số ứng dụng gây chú ý thời gian qua cho thấy khả năng đáng kinh ngạc trong việc tạo nên những video ngày một sinh động, chân thực chỉ bằng câu lệnh. Phiên bản Veo 3 thậm chí còn cập nhật khả năng kết hợp âm thanh vào đoạn phim, gồm cả lời thoại giữa các nhân vật hay âm thanh động vật...

Trái ngược với tham vọng tận dụng sức mạnh từ AI cho điện ảnh thì cũng có phong trào phản bác ý tưởng tước bỏ vai trò của con người trong các hoạt động sáng tạo, thể hiện sự lo ngại trước sự trỗi dậy quá nhanh chóng của AI cũng như ảnh hưởng chưa thể lường hết của AI với nghệ thuật và với cả nhân loại. Những người lao động cảm nhận rõ rệt về sức cạnh tranh đến từ AI khi đứng trước nguy cơ bị mất việc hàng loạt, bị dần thay thế bởi những trí tuệ nhân tạo vốn không biết mệt mỏi, không ngừng học hỏi.

Diễn viên kiêm nhà làm phim Justine Bateman là một trong những người tiên phong, quyết liệt trong việc đối đầu với AI. Bà cho rằng việc dựa vào AI là bóc lột bởi vì thực tế nó chỉ có thể tính toán dựa trên tất cả những gì con người đã làm trước đây. Điều này đặt ra một thách thức rõ ràng về đạo đức lao động, bởi vì những người có công tạo ra tài sản trí tuệ cho AI lại không được trả công hay ghi nhận. Những nỗ lực sáng tạo mới của con người sẽ không được khuyến khích một khi AI được sử dụng phổ biến.

Luma AI, công ty khởi nghiệp đứng sau bộ công cụ video mang tên Dream Machine và Modify, đã công bố một phòng thí nghiệm mới tại Hollywood. Giám đốc điều hành Amit Jain cho biết mục tiêu của công ty là tăng sản lượng theo những cách mà nền kinh tế hiện tại không bao giờ cho phép. "Tại sao bạn lại làm 5 phim một năm trong khi bạn nên làm 50, 100 phim?" ông nói. Jain thừa nhận rằng nhiều phim trong số này có thể bị đánh giá thấp nhưng với rất nhiều sản phẩm được tạo ra, cơ hội thành công có thể cũng sẽ tăng lên.

Vào tháng 6 vừa qua, hai "ông lớn" Disney và Universal đã đệ đơn kiện vi phạm bản quyền đối với công ty sản xuất hình ảnh Midjourney, cho rằng công ty này sử dụng tài sản trí tuệ của họ để huấn luyện mô hình AI, đồng thời tạo ra hình ảnh chứa các nhân vật nổi tiếng mà không có sự cho phép, vi phạm luật bản quyền.

Theo The Hollywood Reporter, các hãng phim ở Hollywood đang ở trong tình thế gây tranh cãi khi vừa mong muốn tận dụng AI để tiết kiệm chi phí đồng thời lo ngại rằng, giờ đây với AI ngay cả những người bình thường cũng có thể dùng công nghệ để có quyền lực như một nhà làm phim trong việc tự tạo ra sản phẩm của riêng mình.

Tầm nhìn tương lai cũng cho thấy khả năng AI có thể thay đổi điện ảnh thế giới không chỉ ở khía cạnh cảnh quay mà cả con người. Rất có thể một ngày nào đó, công chúng sẽ chứng kiến những thay đổi theo cách không tưởng, chẳng hạn như những ngôi sao cách nhau nhiều thế hệ cùng diễn xuất, thậm chí các huyền thoại quá cố cũng trở lại hay những diễn viên được tạo nên từ AI có thể đủ điều kiện tham gia tranh các giải thưởng danh giá...

Tại Liên hoan phim Tribeca diễn ra hồi tháng 6 vừa qua, đạo diễn nổi tiếng Darren Aronofsky đã giới thiệu Ancestra - bộ phim dài 45 phút của Eliza McNitt do Primordial Soup sản xuất. Ông cho rằng, bộ phim có thể thực sự gây choáng ngợp khiến người xem phải thốt lên kinh ngạc nhưng không đọng lại gì trong tâm trí vì không có cảm xúc. Đạo diễn cũng cho rằng việc ông tìm hiểu AI là nhằm tìm ra cách sử dụng AI để kể chuyện, dù tất cả chỉ mới đang ở giai đoạn ban đầu.

Thiếu đi những câu chuyện được kể bằng cảm xúc, bằng sự sáng tạo, bằng những dấu ấn cá nhân đậm nét đến từ các nghệ sĩ, có lẽ phim ảnh dù được thực hiện bằng những công nghệ AI đỉnh cao cũng trở thành những sản phẩm sao chép trống rỗng, vô hồn. Nhưng cuộc chiến giữa Hollywood và AI được nhận định chỉ mới bắt đầu, những diễn biến sau đó vẫn còn khó lường và sẽ khó đi tới sự thống nhất trong cách nhìn nhận về vai trò của AI trong ngành công nghiệp phim ảnh.