Việt Nam mãi mãi là người bạn chung thủy, đồng hành cùng Thụy Điển

Tiến sĩ, Phó Hiệu trưởng Đại học Kinh tế Stockholm Sofie Roy trong phát biểu chào mừng Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh, Thụy Điển và Việt Nam có quan hệ tốt đẹp lâu năm. Chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính có ý nghĩa hết sức quan trọng.

Theo bà, nghiên cứu và giáo dục đóng vai trò then chốt thúc đẩy phát triển bền vững, đổi mới sáng tạo và hiểu biết lẫn nhau giữa hai nước. Trường vui mừng về những hợp tác sắp tới giữa hai nước và hy vọng sẽ được đón tiếp nhiều sinh viên Việt Nam sang học tập tại trường...

Phát biểu ý kiến, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng được đến thăm và phát biểu tại một trong những trường Đại học uy tín hàng đầu châu Âu về đào tạo kinh doanh - Đại học Kinh tế Stockholm. Thủ tướng đặc biệt ấn tượng với triết lý giáo dục của Trường, được gói gọn trong từ "Tự do" (Free). Thủ tướng nhấn mạnh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945, trong đó gói gọn các từ Độc lập-Tự do-Hạnh phúc.

Điểm lại quá trình lịch sử đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và phát triển đất nước, Thủ tướng bày tỏ niềm xúc động được Thụy Điển tặng Việt Nam phim tài liệu quý "Việt Nam chiến thắng" cho thấy người dân Thụy Điển đã xuống đường mừng chiến thắng 30/4 của nhân dân Việt Nam. Chúng ta có giá trị chung của hai dân tộc là yêu chuộng hòa bình, tự do, độc lập. Triết lý về độc lập, tự do của Việt Nam là xuyên suốt, luôn khát khao tự do, hạnh phúc.

Thủ tướng cho biết, chuyến thăm Thụy Điển của Thủ tướng lần này diễn ra vào thời điểm có ý nghĩa đặc biệt, đúng vào dịp Việt Nam kỷ niệm những mốc son lịch sử trọng đại: 80 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập (2/9/1945-2/9/2025), 50 năm Ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025) và 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-EU. Trên hành trình gian khó nhưng đầy kiên cường ấy, Chính phủ và nhân dân Thụy Điển luôn hiện hữu với tư cách người bạn thủy chung, gắn bó, nghĩa tình với Việt Nam. Năm 1969 - khi công cuộc đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước của Việt Nam đang ở thời điểm khốc liệt nhất - Thụy Điển là quốc gia phương Tây đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa – nay là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Chính tại thủ đô Stockholm, gần sáu thập kỷ trước (1968), Cố Thủ tướng Olof Palme đã cầm đuốc dẫn đầu đoàn tuần hành phản đối cuộc chiến tranh tại Việt Nam. Đây là biểu tượng sống mãi trong lòng nhân dân Việt Nam cũng như ký ức tốt đẹp của nhân dân Thụy Điển. Ngày 30/4/1975, cũng tại thủ đô Stockholm, người dân Thụy Điển đã xuống đường mừng chiến thắng lịch sử giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước của dân tộc Việt Nam.

Trong ký ức của nhiều người dân Việt Nam, Thụy Điển là biểu tượng sống động cho tấm lòng nhân ái, sự giúp đỡ chí tình. Những công trình Bệnh viện Nhi Thụy Điển, Bệnh viện Việt Nam-Thụy Điển Uông Bí, Nhà máy giấy Bãi Bằng đã trở thành biểu tượng không thể nào phai trong lòng người dân Việt Nam.

Những bản nhạc, giai điệu sâu lắng nhưng lãng mạn, ý nghĩa như bài "Happy New Year" của ABBA đã ngân vang qua nhiều thế hệ, là thông điệp kết nối vượt thời gian, trở thành một phần tuổi thanh xuân tươi đẹp, lời chúc mừng năm mới của biết bao thế hệ người dân Việt Nam.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tới thăm và phát biểu chính sách tại Đại học Kinh tế Stockholm. Ảnh: VGP

Thủ tướng đánh giá, việc Thụy Điển lựa chọn danh mục viện trợ là những bệnh viện hết sức cần thiết lúc đó cho Việt Nam, thể hiện tính nhân văn của đất nước Thụy Điển, mãi mãi đi vào lòng người Việt Nam. Theo Thủ tướng, trong quan hệ hai nước cần có những công trình mang tính biểu tượng của tình hữu nghị và hợp tác giữa hai dân tộc.

Thủ tướng tin tưởng chuyến thăm này sẽ mang tính chất biểu tượng mới cho quan hệ hai nước, để 2 dân tộc gắn kết từ quá khứ, hiện tại đến tương lai. Với tinh thần đó, Thủ tướng muốn chia sẻ một số nội dung chính.

Theo đó, khái quát tình hình thế giới và khu vực hiện nay, Thủ tướng nêu rõ, chúng ta vừa phải có hợp tác, vừa phải có đấu tranh, vận dụng linh hoạt triết lý "đối tác-đối tượng"; khai thác điểm đồng, hạn chế bất đồng, hướng tới tương lai. Tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, thay đổi sâu sắc, toàn diện, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ, vượt dự báo.

Về tổng thể thì hòa bình, nhưng cục bộ có chiến tranh; về tổng thể thì hòa hoãn, nhưng cục bộ có căng thẳng; về tổng thể thì ổn định, nhưng cục bộ có xung đột. Trong quan hệ quốc tế hiện nay nổi lên 6 mâu thuẫn lớn: Giữa chiến tranh và hòa bình; Giữa hợp tác và cạnh tranh; Giữa mở cửa, hội nhập và độc lập, tự chủ, bảo hộ; Giữa đoàn kết, liên kết và phân tách, phân tuyến, phân mảnh; Giữa phát triển và tụt hậu; Giữa tự chủ và phụ thuộc.

Thủ tướng cho rằng, mọi quốc gia trên thế giới cần phải tăng cường đoàn kết, đề cao chủ nghĩa đa phương.

Thủ tướng nhấn mạnh, trong kỷ nguyên mới kết nối và hội nhập sâu rộng - kỷ nguyên thông minh, công nghệ số và đổi mới sáng tạo, tương lai thế giới đang bị tác động mạnh mẽ bởi 3 yếu tố chủ đạo và được định hình, dẫn dắt bởi 3 lĩnh vực tiên phong sau đây: 3 yếu tố tác động chủ đạo là: Sự phát triển bùng nổ của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nhất là số hóa và trí tuệ nhân tạo (AI). Tác động tiêu cực của các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống (biến đổi khí hậu, thiên tai, cạn kiệt tài nguyên, an ninh môi trường, an ninh lương thực, an ninh nguồn nước, an ninh mạng, già hóa dân số, tội phạm xuyên quốc gia...). Xu hướng gia tăng phân tách, phân tuyến, phân cực trên một số lĩnh vực dưới tác động của cạnh tranh địa-chiến lược và địa-kinh tế trên toàn cầu.

3 lĩnh vực định hình, dẫn dắt, tiên phong là: Phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư 4.0. Phát triển nhân lực chất lượng cao và trí tuệ nhân tạo (AI).

Theo Thủ tướng, những vấn đề trên đều liên quan con người, AI. Do đó, công nghệ phải toàn cầu, AI phải là của từng dân tộc, hình thành trên cơ sở dữ liệu lớn. Vì vậy, chúng ta cần có tư duy, phương pháp luận và cách tiếp cận để giải quyết vấn đề thực tiễn phải mang tính toàn dân, toàn diện, toàn cầu. Bối cảnh mới đòi hỏi hai nước chúng ta nỗ lực nâng cao khả năng tự chủ, tự cường, chia sẻ và kết nối các nguồn lực, cùng nhau ứng phó linh hoạt, hiệu quả hơn với các vấn đề toàn cầu.

Sau khi chia sẻ về tầm nhìn, định hướng chủ đạo phát triển của Việt Nam thời gian tới, đề cập tầm nhìn cho quan hệ hai nước trong kỷ nguyên mới, Thủ tướng cho biết, thế giới đang đứng trước những thay đổi mang tính thời đại, mở ra những vận hội to lớn cùng các thách thức chưa từng có cho các quốc gia, dân tộc. Không nằm ngoài dòng chảy của thời đại, Việt Nam và Thụy Điển cùng đứng trước cơ hội lịch sử để vươn lên khẳng định vai trò những nền kinh tế hàng đầu khu vực, nâng tầm quan hệ hữu nghị và hợp tác bền vững trên tinh thần đôi bên cùng có lợi, đóng góp vào hòa bình, hợp tác và phát triển của Đông Nam Á và Bắc Âu, và rộng hơn là của châu Á-Thái Bình Dương và châu Âu.

Để hiện thực hóa tầm nhìn và khát vọng đó, theo Thủ tướng, hai nước cần cùng nhau triển khai 5 đột phá sau: Tạo đột phá trong quan hệ chính trị-ngoại giao, trên tất cả các kênh: Đảng, Nhà nước, Quốc hội và nhân dân. Phát huy những giá trị chung (yêu chuộng hòa bình, độc lập, sự chân thành, đề cao chủ nghĩa đa phương, đoàn kết quốc tế, tôn trọng luật pháp quốc tế…), sự tin cậy chính trị và tình hữu nghị sâu sắc giữa hai nước. Những định hướng lớn về phát triển quan hệ song phương (mà hai Thủ tướng thống nhất trong chuyến thăm lần này) sẽ tạo xung lực mới cho quan hệ Việt Nam-Thụy Điển ngày càng đi vào thực chất, hiệu quả, nhất là trong các lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững…

Trong một thế giới ngày càng bất ổn, bất định, hai nước cần tiếp tục đề cao hợp tác đa phương, thúc đẩy tôn trọng và thực thi Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế; thúc đẩy đối thoại, hòa giải và tìm kiếm giải pháp hòa bình cho các tranh chấp, xung đột. Việt Nam sẵn sàng cùng Thụy Điển thúc đẩy hòa bình, hợp tác và phát triển ở Đông Nam Á và Bắc Âu, góp phần đưa quan hệ Đối tác Chiến lược ASEAN-EU ngày càng phát triển sâu sắc, hiệu quả và thực chất hơn.

Tạo đột phá trong hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư và phát triển, tương xứng với tầm mức quan hệ và vị thế kinh tế của hai nước. Việt Nam là một trong những nền kinh tế tăng trưởng cao nhất Đông Nam Á; Thụy Điển là nền kinh tế hàng đầu khu vực châu Âu. Việt Nam cam kết cùng Thụy Điển triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) nhằm đẩy mạnh kết nối, mở cửa thị trường cho nhau; và sớm đưa Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA) đi vào hiệu lực. Việt Nam cam kết tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà doanh nghiệp Thụy Điển làm ăn và đầu tư tại Việt Nam; phấn đấu có thêm các công trình, dự án tiêu biểu cho thời kỳ hợp tác mới, nhân rộng các điển hình doanh nghiệp Thụy Điển thành công tại Việt Nam.

Tạo đột phá về hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, coi đây là động lực mới của hợp tác song phương. Hai nước cần khẩn trương triển khai, cụ thể hóa quan hệ Đối tác chiến lược về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo được thiết lập trong chuyến thăm này. Thủ tướng mong Thụy Điển tiếp tục hỗ trợ, đồng hành cùng Việt Nam trong công cuộc đột phá về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Việt Nam mong muốn các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp Thụy Điển tăng cường hợp tác, hỗ trợ các trung tâm nghiên cứu và phát triển, đào tạo nhân lực chất lượng cao, chuyển đổi số, nâng cao năng lực làm chủ khoa học công nghệ của các đối tác, doanh nghiệp Việt Nam; tạo đột phá trong việc ứng phó, giải quyết các thách thức chung của các khu vực và toàn cầu…

Cách đây 3 ngày, Thủ tướng đã dự và phát biểu tại Hội nghị Đại dương lần thứ 3 của Liên hợp quốc (có sự tham gia của Thụy Điển và nhiều thành viên EU). Các Nhà lãnh đạo thống nhất cao về tầm quan trọng của đại dương và sự cần thiết phải có những hành động cụ thể để bảo vệ, phát triển và khai thác bền vững đại dương. Đặc biệt, Việt Nam và Thụy Điển là hai quốc gia biển - Biển là không gian sinh tồn, phát triển và an ninh, có ý nghĩa chiến lược đặc biệt quan trọng. Tạo đột phá trong giao lưu nhân dân, văn hóa, nghệ thuật, du lịch, hợp tác phát triển các địa phương, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân hai nước học tập, sinh sống ở sở tại, nhất là có chính sách ưu tiên thị thực, visa đặc biệt cho một số đối tượng ưu tiên, nhân lực chất lượng cao.

Nhân dịp này, Thủ tướng cảm ơn Chính phủ và nhân dân Thụy Điển đã luôn quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng hơn 22 nghìn người Việt Nam tại Thụy Điển ổn định cuộc sống, hội nhập và đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế-xã hội của sở tại. Thủ tướng nhấn mạnh, sau gần 6 thập kỷ đồng hành, hợp tác và phát triển, hai nước có rất nhiều việc để nói, câu chuyện để kể, có nhiều chương trình để hành động. Việt Nam mãi mãi là người bạn chung thủy, đồng hành cùng Thụy Điển; chúng ta luôn tự hào về truyền thống tốt đẹp của hai đất nước; cùng tiến bước, khai thác những điểm thuận lợi, từ đó xây dựng hai đất nước hùng cường, thịnh vượng.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!