Quy định chính sách tiền lương, đãi ngộ đối với nhà giáo
Sáng 16/6, với 451/460 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội chính thức thông qua Luật Nhà giáo, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.
Dự thảo Luật Nhà giáo được Quốc hội thông qua gồm 9 chương, 42 điều, giảm 4 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội đầu Kỳ họp thứ 9 và giảm 8 điều so với dự thảo Luật trình tại Kỳ họp thứ 8.
Luật quy định về hoạt động nghề nghiệp, quyền và nghĩa vụ của nhà giáo; chức danh, chuẩn nghề nghiệp nhà giáo; tuyển dụng, sử dụng nhà giáo; chính sách tiền lương, đãi ngộ đối với nhà giáo; đào tạo, bồi dưỡng và hợp tác quốc tế đối với nhà giáo; tôn vinh, khen thưởng và xử lý vi phạm đối với nhà giáo; quản lý nhà giáo.
Một trong những điểm nổi bật của Luật là quy định về tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo.
Theo đó, lương của nhà giáo ở cơ sở giáo dục công lập được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Phụ cấp ưu đãi nghề và phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc, theo vùng theo quy định của pháp luật.
Nhà giáo cấp học mầm non; nhà giáo công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt; nhà giáo thực hiện giáo dục hòa nhập; nhà giáo ở một số ngành, nghề đặc thù được hưởng chế độ tiền lương và phụ cấp cao hơn so với nhà giáo làm việc trong điều kiện bình thường.
Tiền lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.
Liên quan quy định về tiền lương và phụ cấp của nhà giáo, trước khi Quốc hội bấm nút thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, đại biểu Quốc hội có ý kiến đề nghị làm rõ quy định về tiền lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp; bảo đảm công bằng về lương giữa nhà giáo khu vực công lập và khu vực ngoài công lập.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc quy định nhà giáo được hưởng lương, phụ cấp cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về chính sách nhà giáo; không trái với tinh thần cải cách chính sách tiền lương. Về tiền lương của nhà giáo khu vực ngoài công lập cần theo nguyên tắc thoả thuận, do vậy, dự thảo Luật đã chỉnh lý theo hướng thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.
Không cấm dạy thêm, chỉ quy định nhà giáo không được ép học thêm
Về những việc không được làm, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định cấm nhà giáo dạy thêm trái quy định pháp luật, cấm dạy thêm học sinh mà nhà giáo đang trực tiếp giảng dạy; làm rõ hơn việc tổ chức, cá nhân không được đăng tải, phát tán thông tin về nhà giáo.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, dự thảo Luật không cấm dạy thêm, chỉ quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức nhằm khắc phục tình trạng dạy thêm tràn lan. Yêu cầu nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy hiện đã quy định trong Thông tư về dạy thêm, học thêm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội về quy định liên quan tới việc đăng tải, phát tán thông tin về nhà giáo, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng quy định tổ chức, cá nhân không được đăng tải, phát tán thông tin mang tính quy kết về trách nhiệm của nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp khi chưa có kết luận của cơ quan có thẩm quyền.
Về tuyển dụng, điều động, thuyên chuyển nhà giáo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập là viên chức nên việc tuyển dụng phải tuân thủ quy định pháp luật về viên chức. Dự thảo Luật chỉ quy định một số yêu cầu mang tính đặc thù trong tuyển dụng nhà giáo như nội dung tuyển dụng căn cứ vào chuẩn nghề nghiệp, phương thức tuyển dụng phải có thực hành sư phạm...
Về thẩm quyền tuyển dụng, Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất giao cho ngành giáo dục quyền chủ động trong tuyển dụng nhà giáo. Đối với thẩm quyền tuyển dụng giáo viên mầm non, giáo viên phổ thông, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho biết, điều động và thuyên chuyển là hai chính sách khác nhau. Điều động do cơ quan có thẩm quyền thực hiện nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của ngành, cần sự chấp hành của cá nhân và tổ chức liên quan. Còn thuyên chuyển xuất phát từ nguyện vọng cá nhân nhà giáo, cần sự đồng thuận của nơi đến và nơi đi. Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết thẩm quyền, trình tự, thủ tục điều động và thuyên chuyển nhà giáo.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!