Trong phóng sự của Đài Phát thanh và Truyền hình Bắc Kinh ghi lại vào tháng 3, dòng chữ "Tôi muốn ăn" bằng tiếng Trung hiện lên trên máy tính tại một bệnh viện công ở Trung tâm Bắc Kinh. Điều đáng chú ý là những từ này được hình thành từ suy nghĩ của một phụ nữ 67 tuổi mắc bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS).
Những hình ảnh trong phóng sự là một phần của buổi thử nghiệm lâm sàng với năm bệnh nhân. Các bệnh nhân này được cấy ghép một con chip có kích thước bằng đồng xu có tên là Beinao-1, qua đó thực hiện công nghệ máy tính - não không dây (BCI). Công nghệ này vốn đã được thử nghiệm tại Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, Trung Quốc đang nhanh chóng bắt kịp lĩnh vực đầy tiềm năng này.
Ông La Mẫn Mẫn, giám đốc Viện Nghiên cứu Não bộ Trung Quốc (CIBR) và là nhà khoa học chính đứng sau thử nghiệm này, cho biết nhu cầu về công nghệ BCI là "rất lớn" và cơ quan này đã "quá tải" trước các yêu cầu của bệnh nhân.
Mô phỏng chip Beinao-1 cấy vào não người (Ảnh: CNN)
"Các bệnh nhân nói rằng cảm giác thật tuyệt vời, như thể họ có thể lấy lại hoặc kiểm soát được cơ bắp của mình", ông La Mẫn Mẫn trả lời phỏng vấn của kênh truyền hình CNN vào tháng 5 ngay tại nơi diễn ra các buổi thử nghiệm.
Ông La cho biết, công nghệ có "độ chính xác cao" trong việc giải mã tín hiệu từ não của bệnh nhân và chuyển đổi các tín hiệu thành văn bản, giọng nói hoặc chuyển động của máy. Nhóm của ông đang có kế hoạch đẩy nhanh quá trình thử nghiệm trên người bằng cách cấy chip vào 50 đến 100 bệnh nhân trong năm tới.
"Chúng tôi hy vọng có thể đẩy nhanh quá trình này. Nếu được chứng minh là an toàn và hiệu quả, nó có thể được sử dụng lâm sàng trên toàn thế giới", ông La cho hay.
Tính đến tháng 5, đã có năm bệnh nhân được cấy Beinao-1, tương đương với số lượng bệnh nhân ứng dụng công nghệ từ công ty Neuralink của tỷ phú Elon Musk. Một công ty khác của Mỹ là Synchron cũng đã tiến hành thử nghiệm với 10 bệnh nhân, sáu ở Hoa Kỳ và bốn ở Úc. Đứng đằng sau Synchron là với các nhà đầu tư nổi tiếng gồm tỷ phú Jeff Bezos và Bill Gates.
Ông Maximilian Riesenhuber, giáo sư khoa học thần kinh tại Đại học Georgetown, cho biết, mặc dù bắt đầu muộn hơn Hoa Kỳ, nhưng Trung Quốc đang có những bước tiến.
"Trung Quốc đã cho thấy khả năng không chỉ bắt kịp mà còn cạnh tranh trong lĩnh vực này. Giờ đây họ đã bắt đầu, thậm chí dẫn đầu trong một số lĩnh vực", ông Maximilian Riesenhuber nói.
"Điều thú vị là có rất nhiều hoạt động nghiên cứu ở cả hai quốc gia, vì họ đều nhận ra tiềm năng của BCI", ông Riesenhuber nói thêm.
Theo công ty nghiên cứu Precedence Research, thị trường công nghệ não bộ có giá trị khoảng 2,6 tỷ USD vào năm ngoái và dự kiến sẽ tăng lên 12,4 tỷ USD vào năm 2034. Tuy nhiên, với cả Trung Quốc và Hoa Kỳ, công nghệ này không chỉ đơn thuần là vấn đề tiền bạc.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từ lâu đã đặt mục tiêu đưa Trung Quốc trở thành một cường quốc khoa học và kinh tế. Vào tháng 3, ông Tập Cận Bình nhấn mạnh, ngành công nghệ đang trở thành "tiền tuyến" trong cuộc cạnh tranh toàn cầu.
Viện Nghiên cứu Não bộ Trung Quốc (CIBR) được chính quyền thành phố Bắc Kinh và một số trường đại học địa phương đồng sáng lập vào năm 2018, khoảng hai năm sau khi Elon Musk thành lập Neuralink tại San Francisco.
Ông La Mẫn Mẫn, người đứng đằng sau Beinao-1
Năm 2023, CIBR đã ươm mầm một công ty tư nhân có tên NeuCyber NeuroTech, chuyên tập trung vào các sản phẩm công nghệ não bộ như Beinao-1. Ông La Mẫn Mẫn là "thuyền trưởng" của công ty khởi nghiệp này.
Ông cho biết, trong nhiều năm, các bệnh nhân mắc ALS, thường không thể diễn đạt được mong muốn của bản thân. Các bệnh nhân này thường là những người có độ tuổi trên 60.
"Bà ấy đã tỉnh táo, biết mình muốn gì nhưng không thể nói ra. Sau khi cấy ghép, giờ đây bà ấy có thể nói những câu đơn giản khá chính xác thông qua hệ thống", ông La cho hay.
CNN cho hay, ông La Mẫn Mẫn đã lấy bằng Tiến sĩ khoa học thần kinh tại Đại học Pennsylvania và sống gần một thập kỷ tại Mỹ.
Nhu cầu là rõ ràng nhưng vấn đề là ở chỗ, các nhà nghiên cứu BCI phải giải quyết được vấn đề cân bằng giữa rủi ro và hiệu quả.
Giáo sự Riensenhuber cho biết hầu hết các công ty Mỹ đều sử dụng phương pháp xâm lấn hơn là đặt chip vào màng cứng, với một lớp mô bên ngoài bao phủ và bảo vệ não và tủy sống, để thu tín hiệu tốt hơn. Tuy nhiên, những phương pháp này đòi hỏi phẫu thuật rủi ro hơn.
"Thật thú vị khi thấy NeuCyber rõ ràng có thể thu thập đủ thông tin ngay cả khi đã xuyên qua màng cứng để giải mã các từ cụ thể", ông Riensenhuber nói.
CNN cho hay, Trung Quốc chỉ mới bắt đầu nghiên cứu công nghệ não bộ vào những năm 1990, nhưng quá trình này diễn ra rất nhanh chóng. Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, năm 2014, các nhà khoa học Trung Quốc đã đưa ra ý tưởng về một dự án quốc gia nghiên cứu công nghệ não bộ, có thể sánh ngang với những nỗ lực tương tự ở Mỹ và châu Âu. Hai năm sau, công nghệ não bộ được đề cập trong kế hoạch 5 năm của đất nước, trong đó nêu rõ các ưu tiên và mục tiêu quốc gia của Trung Quốc.
Bình luận (0)