BOJ cảnh báo rủi ro suy giảm đối với nền kinh tế do bất ổn thương mại

Nhận xét này được đưa ra vài giờ sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump công bố thỏa thuận thương mại với Nhật Bản, một động thái có thể sẽ làm giảm bớt phần nào nỗi lo sợ về triển vọng kinh tế.

Ông Uchida khẳng định lại sự sẵn sàng của ngân hàng trung ương trong việc tiếp tục tăng lãi suất, cho biết họ sẽ tiếp tục tăng chi phí đi vay nếu nền kinh tế tiếp tục cải thiện.

Tuy nhiên, ông cũng cho biết BOJ sẽ xem xét "mà không có bất kỳ định kiến nào" liệu các dự báo của họ có thành hiện thực hay không do thiếu sự rõ ràng về cách chính sách thương mại của Hoa Kỳ diễn ra và ảnh hưởng đến nền kinh tế và thị trường toàn cầu.

"Những bất ổn xoay quanh chính sách thương mại của mỗi quốc gia, cũng như tác động lên nền kinh tế trong nước và quốc tế, vẫn còn rất cao. Do đó, rủi ro đối với hoạt động kinh tế và giá cả đang có xu hướng giảm", ông Uchida phát biểu hôm nay, 23/7 trong bài phát biểu trước các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tại Kochi, Tây Nam Nhật Bản. Ngoài ra, ông nói thêm: "BOJ cần điều chỉnh chính sách tiền tệ để cân bằng tốt nhất giữa rủi ro tăng và rủi ro giảm nhằm duy trì sự ổn định kinh tế và giá cả".

Những nhận xét của ông Uchida, người được biết đến với việc đưa ra những gợi ý mạnh mẽ về triển vọng chính sách, được đưa ra trước cuộc họp ấn định lãi suất của BOJ vào ngày 30-31/7 khi hội đồng quản trị sẽ công bố báo cáo hàng quý với dự báo mới về tăng trưởng và lạm phát.

Các nguồn tin cho Reuters biết, báo cáo của BOJ sẽ cảnh báo về sự không chắc chắn liên quan đến tác động của thuế quan Hoa Kỳ, nhưng có thể đưa ra góc nhìn ít ảm đạm hơn về tác động ngắn hạn đối với nền kinh tế Nhật Bản so với ba tháng trước khi biến động thị trường lên đến đỉnh điểm.

Ông Uchida cho biết, nếu các cuộc đàm phán thương mại giữa ông Trump với các nước khác đạt được tiến triển, các công ty Nhật Bản có thể sẽ thu được lợi nhuận lớn và tiếp tục tăng lương. "Song nếu tác động tiêu cực của chính sách thuế quan lớn hơn hoặc kéo dài hơn dự kiến, xu hướng tăng lương trong vài năm qua có thể suy yếu", ông nói.

Lạm phát đang tăng cao hơn dự kiến ban đầu

Trong khi cảnh báo về những rủi ro đối với tăng trưởng kinh tế, ông Uchida cho biết lạm phát đang tăng cao hơn dự kiến ban đầu do chi phí thực phẩm tăng vượt ra ngoài giá gạo. Ông cho biết: "Điều này cho thấy, ít nhất là liên quan đến giá thực phẩm, hành vi định giá của các công ty đã thay đổi đáng kể so với trước đây", đồng thời nói thêm rằng chi phí thực phẩm tăng có thể có ảnh hưởng tương đối mạnh đến kỳ vọng lạm phát của các hộ gia đình.

Bên cạnh đó, ông Uchida cho biết, BOJ kỳ vọng lạm phát cơ bản, hay giá cả tăng do nhu cầu trong nước tăng mạnh, sẽ đạt mục tiêu 2% vào khoảng nửa cuối năm tài chính 2026 đến năm 2027.

Năm ngoái, BOJ đã thoát khỏi chương trình kích thích kinh tế cấp tiến kéo dài một thập kỷ và tăng lãi suất ngắn hạn lên 0,5% vào tháng 1 với quan điểm rằng Nhật Bản đang trên đà đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Trong khi ngân hàng trung ương đã ra tín hiệu sẵn sàng tăng lãi suất hơn nữa, tác động kinh tế của mức thuế quan cao hơn của Hoa Kỳ đã buộc ngân hàng phải cắt giảm dự báo tăng trưởng vào tháng 5 và làm phức tạp thêm các quyết định về thời điểm tăng lãi suất tiếp theo.

Các nhà phân tích cho biết, chìa khóa cho thời điểm tăng lãi suất của BOJ sẽ là liệu các công ty có tiếp tục tăng lương vào năm tới bất chấp những trở ngại từ thuế quan của Hoa Kỳ hay không và có giúp củng cố tăng trưởng kinh tế hay không.

Có thể thấy, BOJ đối mặt thách thức không nhỏ trong việc cân bằng giữa một bên là áp lực lạm phát gia tăng và một bên là rủi ro đối với tăng trưởng kinh tế từ chính sách thuế quan của Mỹ. Chọn thời gian để tiến hành đợt tăng lãi suất tiếp theo sẽ là một công việc không dễ dàng đối với BOJ.

Việc giá cả tăng trên diện rộng đang khiến BOJ quan tâm nhiều hơn đến việc liệu giá cả tăng do chi phí đẩy có thể ảnh hưởng đến lạm phát cơ bản thông qua việc gây ra thay đổi trong kỳ vọng của công chúng về lạm phát trong tương lai hay không. “Nếu rủi ro lạm phát gia tăng, BOJ có thể cần hành động quyết đoán như một người bảo vệ sự ổn định giá cả” và điều đó có nghĩa là tăng lãi suất - bà Naoki Tamura, một thành viên có quan điểm cứng rắn về chính sách tiền tệ của BOJ, phát biểu hồi tháng 6.

Năm ngoái, BOJ đã chấm dứt chính sách tiền tệ siêu nới lỏng kéo dài hơn 1 thập kỷ. Đến tháng 5 năm nay, cơ quan này đã có 3 đợt tăng lãi suất, đưa lãi suất ngắn hạn lên 0,5%, cao nhất trong 17 năm. Cơ sở của việc tăng lãi suất này là quan điểm rằng Nhật Bản đang trên đà đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững./.