Ngành vận tải biển Việt Nam đang đứng trước sức ép lớn trong việc chuyển đổi xanh.
Theo đề xuất, mức thuế carbon sẽ bắt đầu được thực thi từ năm 2028. Các tàu thải khí CO₂ vượt mức cho phép sẽ phải đóng 380 USD cho mỗi tấn phát thải. Khoản thu này sẽ được chuyển vào một quỹ trung hòa carbon (net zero fund), với quy mô dự kiến đạt 40 tỷ USD vào năm 2030. Quỹ này sẽ được dùng để hỗ trợ nhiên liệu xanh và các công nghệ phát thải thấp.
Dự kiến hoàn tất kế hoạch áp dụng thuế carbon toàn cầu đầu tiên đối với ngành hàng hải vào tháng 10/2025.
Đội tàu cũ kỹ, nguy cơ đội chi phí
Việt Nam hiện có khoảng 1.500 tàu hàng đang hoạt động, trong đó 1.000 tàu có tổng tải trọng khoảng 10,5 triệu DWT (deadweight tonnage), với độ tuổi trung bình 17,4 năm – cao hơn mức trung bình toàn cầu, theo Cục Hàng hải Việt Nam.
Phần lớn các tàu được đóng trước năm 2020, thiếu thiết kế tiết kiệm nhiên liệu và chưa được trang bị công nghệ kiểm soát khí thải, khiến việc đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường nghiêm ngặt sắp tới trở nên khó khăn.
Các chuyên gia cảnh báo, động cơ cũ sẽ làm gia tăng chi phí vận hành, giảm hiệu quả và độ an toàn khai thác, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận và sức cạnh tranh. Do đó, việc thay thế đội tàu bằng công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường là điều cấp thiết để tránh gánh nặng thuế carbon và bảo vệ biên lợi nhuận trong dài hạn.
Hướng đến hiện đại hóa đội tàu quốc gia
Theo đề án phát triển đội tàu vận tải biển thương mại, Việt Nam đặt mục tiêu nâng tỷ lệ hàng hóa xuất nhập khẩu do đội tàu trong nước đảm nhiệm lên 10% vào năm 2026 và 20% vào năm 2030.
Đề án này cũng đưa ra nhiều ưu đãi cho hoạt động hiện đại hóa tàu biển, như miễn thuế nhập khẩu và giảm 50% phí trọng tải đối với các tàu từ 1.500 TEU trở lên hoặc sử dụng nhiên liệu sạch, áp dụng đến năm 2030.
Bình luận (0)