Anh trừng phạt 25 cá nhân, tổ chức tiếp tay di cư bất hợp pháp

Những người di cư cố gắng lên thuyền vượt eo biển Manche từ bãi biển Equihen, miền Bắc nước Pháp, ngày 30/6/2025 (Ảnh: AFP)

Đây là lần đầu tiên chính phủ Anh sử dụng quyền hạn mới cho phép đóng băng tài sản và cấm đi lại đối với các đối tượng liên quan đến hoạt động buôn người. Động thái này diễn ra trong bối cảnh chính phủ Anh đang đối mặt với áp lực ngày càng gia tăng trong nước nhằm ngăn chặn làn sóng người di cư vượt eo biển bằng thuyền nhỏ từ miền Bắc nước Pháp, khi số lượng người đến đã đạt mức kỷ lục trong năm nay.

Theo thông báo từ Bộ Ngoại giao Anh, các lệnh phong tỏa tài sản và cấm nhập cảnh vừa được công bố nhằm vào các cá nhân và tổ chức "thúc đẩy dòng di cư bất hợp pháp vào Vương quốc Anh", bao gồm bốn "băng nhóm" và các "trùm xã hội đen" đang hoạt động tại khu vực Balkan. Trong danh sách bị trừng phạt có 4 băng nhóm hoạt động tại Balkan, 1 công ty Trung Quốc cung cấp xuồng mà các đối tượng hay dùng để vượt biên, cùng nhiều cá nhân bị cáo buộc điều hành mạng lưới buôn người từ Iraq và Serbia.

Ngoại trưởng Anh David Lammy gọi đây là "một dấu mốc quan trọng trong nỗ lực của chính phủ nhằm trấn áp tội phạm nhập cư có tổ chức" đang tác động trực tiếp đến Vương quốc Anh.

"Từ châu Âu đến châu Á, chúng tôi đang chủ động tấn công vào các đường dây buôn người - những kẻ tiếp tay cho di cư bất hợp pháp, và sẽ truy vết chúng dù ở bất kỳ đâu trên thế giới. Thông điệp của tôi gửi tới các băng nhóm đang nhẫn tâm đặt mạng sống của người yếu thế vào hiểm nguy để trục lợi là: chúng tôi biết các người là ai và sẽ phối hợp cùng các đối tác toàn cầu để buộc các người phải chịu trách nhiệm trước pháp luật" - ông David Lammy nhấn mạnh.

Thủ tướng Keir Starmer lên nắm quyền cách đây một năm với cam kết sẽ chặn đứng các hành trình vượt biên bằng cách "xóa sổ các băng nhóm" tiếp tay cho hoạt động vượt biển trái phép. Tuy nhiên, ông vẫn đang chật vật trong việc thực hiện lời hứa này. Chỉ riêng trong năm 2025, số người vượt biển Manche vào Anh đã gần chạm mốc 24.000 người - con số cao nhất từ trước đến nay.

Vấn đề này đã trở nên nguy hiểm về mặt chính trị ở Anh, bị đổ lỗi là nguyên nhân thúc đẩy sự trỗi dậy của phe cực hữu và bạo lực tại các cuộc biểu tình chống người nhập cư. Các cuộc biểu tình nổ ra rải rác bên ngoài các khách sạn được cho là nơi ở của những người xin tị nạn và cuộc biểu tình gần đây bên ngoài một khách sạn ở Epping, phía Đông London, đã biến thành các cuộc đụng độ khiến 8 cảnh sát bị thương.

Cuộc bạo loạn bùng phát sau vụ đâm chết 3 cô gái trẻ tại thành phố Southport (Tây Bắc nước Anh) cách đây 1 năm cũng đã dẫn đến việc một số khách sạn dành cho người xin tị nạn bị tấn công và làn sóng bài nhập cư lan rộng.

Như một phần trong chiến lược hạn chế dòng người di cư mới, chính phủ Anh cũng đang siết chặt kiểm soát lao động bất hợp pháp - yếu tố mà các nước láng giềng châu Âu gọi là "lực hút" khiến người di cư hướng đến Vương quốc Anh.

Các lệnh trừng phạt được công bố hôm 23/7 đánh dấu lần đầu tiên Vương quốc Anh kích hoạt "cơ chế trừng phạt toàn cầu đối với di cư bất hợp pháp". Chính phủ Anh tuyên bố đây là cơ chế "đầu tiên trên thế giới", cho phép Bộ Ngoại giao áp đặt biện pháp lên không chỉ các cá nhân mà cả các công ty và nhà tài chính nước ngoài bị nghi ngờ tiếp tay cho hoạt động buôn người vào Anh.

Tổng cộng, Anh đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với 20 cá nhân, 4 băng nhóm - gồm 2 nhóm đến từ Balkan và 2 nhóm gốc Bắc Phi hoạt động tại khu vực Balkan - cùng 1 công ty Trung Quốc mang tên Weihai Yamar Outdoor Product Co. Theo Bộ Ngoại giao Anh, công ty Trung Quốc đã quảng cáo trực tuyến các loại thuyền nhỏ "một cách công khai với mục đích phục vụ hoạt động buôn người".

Trong số những đối tượng bị áp đặt lệnh trừng phạt có Bledar Lala - một người Albania được mô tả là kẻ cầm đầu "chi nhánh Bỉ" của một tổ chức tội phạm có tổ chức chuyên tổ chức vượt biên trái phép. Anh cũng áp đặt lệnh trừng phạt đối với Alen Basil - một cựu phiên dịch viên cảnh sát, hiện bị cáo buộc cầm đầu một mạng lưới buôn người quy mô lớn tại Serbia, "khủng bố người tị nạn với sự tiếp tay của một số cảnh sát tham nhũng".

Chính phủ Anh cũng trừng phạt Mohammed Tetwani - kẻ bị cáo buộc là "trùm xã hội đen" và được mệnh danh là "Vua Horgos" vì điều hành tàn bạo một trại di cư tại thị trấn Horgos, Serbia.

Nhà nghiên cứu Tom Keatinge thuộc Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) nhận định, các lệnh trừng phạt lần này là "một mặt trận mới trong nỗ lực của Vương quốc Anh nhằm kiểm soát mô hình kinh doanh mang lại lợi nhuận cho kẻ tiếp tay, nhưng gieo rắc khổ đau cho nạn nhân".

"Tuy nhiên, tôi muốn cảnh báo rằng không nên quá kỳ vọng. Những tuyên bố như phong tỏa tài sản hay dùng lệnh trừng phạt để 'xóa sổ các băng nhóm' nghe có vẻ xa vời và vẫn còn cần được kiểm chứng. Lịch sử cho thấy những tuyên bố như vậy thường khiến chính phủ rơi vào thế lệ thuộc vào vận may" - ông Tom Keatinge nhận định thêm.